Cylinder Head nam-ı diğer “kaver”

Hasan Kılıç
3 min readMay 17, 2021

--

Makine denildiğinde insanların aklına farklı türlerde makineler gelebilir. Fakat bir denizciye makine denildiği zaman yüksek ihtimalle onun aklına dizel makine gelecektir.
Bugün dizel makinelerde bulunan, silindirin kapağı görevini üstlenen ve üzerinde valfler ile bu valflerin çalıştığı yüzey olan sitleri taşıyan “silindir kapağı”, “cylinder head”, “cylinder cover” ya da denizci İngilizcesinden lügatımıza geçen adıyla kaver.

Kaver dizel makinelerde, silindirin en üst kısmında konumlanır. Pistonun havayı sıkıştırdığı yanma odasının üst bölümü olarak düşünebiliriz. Araba sahibi olan ve sanayiye yolu düşmüş kişilerin duyduğu “conta yakma” mevzusunun vuku bulduğu yer de burasıdır. Mevzu bahis conta kaverin altındadır ve ömür dolması ya da çalışma sıcaklığının üstünde bir sıcaklığa maruz kalması sonucunda yanabilir.

Mak Markasına ait bir silindir kapağı örneği

Bir gemi mühendisinin iş hayatı boyunca sökümüne ve bakımına pek çok kez şahitlik edeceği bu parçanın sökümü için çoğu zaman anahtarlardan fazlası gerekir. Kaver sökümünde, makine üreticisinin temin ettiği hidrolik aparatlar gerekmektedir. Makinenin gemiye teslim edildiği süreçte, makine üreticisi tarafından, gemi işletmecesinin kullanması için özel aparatlar verilir. Kaver sökümünde de ilgili aparatların kullanılması gerekir. Hangi aparatın kullanılacağı, nasıl bir kurulum yapılacak ve ne kadar basınç uygulanmalı sorularının cevabı makinenin kullanım kılavuzunda -“instruction book”- gizlenmiştir. Eğitimli bir gözün bu soruların cevabını bulması uzun sürmese de, kitabı yeni inceleyen bir mühendisin, kitaba zaman harcaması gerekmektedir.

1 numara ile gösterilen kaver sökümü için gerekli aparatlar (1)
Kaver somunlarının söküm aşaması
Söküm öncesi
Hidrolik aparatlar kullanılarak görselde görülen saplamaların uzatılması sağlanır, elastik bölgede esneyen saplama, kaveri sıkan somunların gevşemesine izin verir.

Kaveri bir şekilde söktük. Sonrasında?

Atölyeye alınan yeni sökülmüş kaverlerin tüm donatıları sökülür
Çıplak kaverler sıcak yıkama fırınında temizlenir
Fırın sonrası detay temizliği yapılmaktadır

Temizlik sonrası kavere ait valfler, bu valflerin çalıştığı yüzey olan valf sitleri, ve valflerin bir eksen doğrultusunda inip çıkmasını sağlayan valf gaytlarının ölçümü yapılır. Değişimi gereken parçalar değiştirilir.

Valf sitleri sökülmüş kaverler
Yeni valf sit montajı sonrası
Valf sitlerinin taşlanması
Bir çok makine fazla ısıyı su kullanarak dışarı atar. Soğutma suyunun dolaştığı yerlerden biri de kaverdir. Bakım sonrası su gezen yerlerden kaçak olmadığının doğrulanması için basınçlı su testi yapılması gerekir.

Tüm temizlik, kontrol, ölçüm, yenileme ve tamir işlemleri biten kaverlerimiz, su testini de başarı ile geçtiği zaman, üzerinden sökülen parçalar donatılarak montaj için hazır hale getirilir.

Söküm işleminde yapıldığı gibi montajda da hidrolik aparatların kullanması gerekmektedir.
Bir kaver örneği — Wartsila 32 (1)

Kaynaklar

(1) —Wartsila 8L32 Instruction Manual

--

--